از آنجایی که ورق های آهن در صنایع گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرند باید دارای استدارد های مورد تایید آن کشور باشند به همین سبب در این مقاله سعی داریم تا به برخی از این استاندارد ها بپردازیم.
استاندارد به طور کلی در ورق های فولادی به معنی بررسی فاکتور های گوناگون در مورد ورق های فولادی است. پیش از خرید ورق، باید از جنس فولاد به کار رفته در تولید محصول اطمینان یافت. یکی دیگر از فاکتورهای مورد بررسی، ابعاد و وزن ورق فلزی است. از آنجایی که این استاندارد ها در قیمت لوله و قیمت پروفیل تاثیر بسیار زیادی دارد از اهمیت بالایی برخوردارد است.
ورق های فولادی با استاندارد های مختلفی تولید میشوند و هر کشوری بسته به نیاز ها و شرایط جوی از استاندارد های مخصوصی تبعیت میکنند. برخی کشورها هم مانند ایران از استاندارد های کشور های دیگر استفاده میکند. در هر یک از این استانداردها جداولی وجود دارد که اطلاعات تخصصی مانند ترکیبات شیمیایی خواص مکانیکی ورقها و … در آنها گنجانده شده است.
ورق
حالا در مرحله اول باید به این بپردازیم که ورق فولادی چیست؟ و طریقه ساخت آنها چگونه است؟. به طور کلی اگر ضخامت محصول تولیدی کمتر از 4 میلی متر باشد به آن ورق میگویند و اگر بالای 4 میلی متر باشد به آن صفحه میگویند.
در کارخانه های تولیدی ورق های فولادی شمش های آهن با دمای بسیار بالا از غلتک های مخصوصی عبور میکنند تا آن ها را به ضخامت مورد نیاز برساند.
آشنایی با انواع ورق های فولادی
ورق های فولادی به طور کلی به دو گروه نورد سرد و گرم تقسیم میشوند. به ورقهایی که از روش نورد سرد ساخته شوند ورق روغنی و محصولاتی که به روش نورد گرم تهیه شود ورق سیاه میگویند.
1- ورق های روغنی
نام ورق روغنی از ویژگی ظاهری آن وام گرفته شده که ظاهری بسیار یک دست خوش فرم و یکدست دارد و به نظر میرسد یک لایه روغنی روی این محصول را فرا گرفته است. این ورق های روغنی با روش نورد سرد تولید شده و ماده اولیه لوله مبلی و پروفیل مبلی و لوله بیضی نیز میباشد.
ورقهای روغنی از جنس فولاد هستند و طی فرآیند نورد سرد تولید میشوند. این ورقها پس از تولید، روغنکاری میشوند، به همین دلیل آنها را به این نام مینامند. ورقهای روغنی از مقاومت و استحکام فشاری بالایی برخوردار هستند، بنابراین در ساختمانسازی کاربرد بالایی دارند.
ترکیبات شیمیایی ورق های روغنی
در جدول زیر ترکیبات شیمیایی در انواع ورق های روغنی به نمایش گذاشته شده است.
ضخامت این محصول از 30 صدم میلیمتر تا 3 میلیمتر متغیر است و در دو عرض استاندارد که شامل 100 سانتیمتر و 125 سانتیمتر است، تولید میشود.
جدول وزنی ورق های روغنی
ابعاد ورق های روغنی
ورق های موجود در بازار در دو عرض 1.25 میلی متر و 1 میلی متر و در دو طول 2.5 میلی متر و و 2 میلی متر تولید میشود.
در جدول زیر ابعاد برخی از این ورق ها آورده شده است.
2- ورق گالوانیزه
روش های بسیار متنوعی برای گالوانیزه کردن ورق های فولادی وجود دارد اما مناسب ترین راه و به صرفه ترین راه را دانشمندی اهل ایتالیا به نام گالوانی ابداع کرد که به احترام تلاش های او به این ورق ها ورق های گالوانیزه میگویند. در این روش، فلز را در حوضچههای مذاب روی، غوطهور میکنند تا همه سطح این ورق از روی پوشانده شود. این محصول در سه نوع مختلف، از جمله گالوانیزه بدون گل، گالوانیزه گل درشت و گالوانیزه گل ریز تولید میشود. ورقهای باکیفیت، گلهای کمتری دارند و به محیط زیست آسیب نمیزنند؛ در آینده همه تولیدکنندگان ورق گالوانیزه، وظیفه دارند ورق بدون گل تهیه کنند تا برای محیط زیست ضرر نداشته باشد.این ورق ها از استاندارد های ویژه ای پیروی میکنند. دسته بندی این محصول با توجه به ضخامت، وزن پوشش روی، سرعت سرد شدن ورق، چسبندگی، ظاهر قطعات و مواردی از این قبیل انجام میشود.
جدول استاندارد وزن ورق گالوانیزه
گرید های ورق های گالوانیزه
در استاندارد آمریکایی ASTM از انواع مختلف فولاد برای تولید ورقهای گالوانیزه استفاده میشود که در نتیجه درصد ترکیبات شیمیایی و خواص فیزیکی آن متفاوت است.
- فولاد تجاری (CS) این نوع فولاد خود دارای 3 نوع A, B, C میباشد.
- فولاد کششی عمیق (DDS) این نوع فولاد داری 2 نوع A, C میباشد.
- فولاد کشش خیلی عمیق (EDDS)
- فولاد شکل پذیر (FS) این نوع از فولاد نیز دارای دو نوع A, B است.
- فولاد ساختمانی(SS) دارای گریدهای متفاوتی میباشد
- فولاد (BHS)
- فولاد کم آلیاژ با استحکام بالا (HSLAS)
در جدول زیر میتوانیم درصد ترکیبات شیمیایی در انواع ورق های گالوانیزه مشاهده کنیم:
ورق های گالوانیزه ای که در داخل کشور تولید میشود بر اساس استاندارد های سازمان استاندارد ملی ایران تولید میشود. در برخی موارد بر اساس استانداردهای کشور ژاپن تولید می شوند. در استاندارد اروپایی ورقهای گالوانیزه را از جهات مختلف، گریدبندی میکنند که در جدول زیر به آنها اشاره شده است: